Vrijdag 22 december rond 15 uur. We gaan ankerop! Er staat een fantastische wind uit het noorden. Dat betekent hard zeilen met halve wind. Precies de wind waar Zahree het meeste van houdt. Met een gang van af en toe 9 knopen schieten we er vandoor. Eerst varen we nog met vol tuig maar we trekken er snel een rif in. Zahree komt dan wat rechter te liggen en gedraagt zich wat rustiger zonder dat dat eigenlijk snelheid kost. De Agaath is met deze wind iets langzamer en is daarom een uurtje eerder vertrokken. De Umnyama haalt ons in en wij halen op ons beurt net na zonsondergang de Agaath in.
Maar de hele nacht blijven de dicht bij elkaar in de buurt. Alleen de K’dans zien we niet. Hun AIS systeem is kapot maar we weten dat ze vlakbij zijn. Het waait harder dan voorspeld is en als het zo door gaat gaan we veel te vroeg aankomen. Maar de gribs zeggen dat de wind rond 21 uur gaat liggen en dat er uiteindelijk maar weinig wind overblijft! Later haalt Herbert nieuwe gribs binnen die nu voorspellen dat dat pas om 1.00 uur vannacht zal zijn. Uiteindelijk gaat de wind inderdaad wel iets liggen maar veel later en we blijven maar te hard gaan. We horen over de marifoon het heugelijke nieuws dat de Agaath 3 tonijnen heeft binnen gehaald en even later de Umnyama een tonijn van wel 10 kg. Wij vissen deze keer niet. Herbert is te slapjes om vissenkoppen te snellen. Maar de andere boten willen vast wel hun vangst met ons delen, toch?
De genua wegdraaien doen we eigenlijk te laat en allemaal, behalve de Agaath (die hebben het beter bekeken!) zijn we een uur te vroeg bij Isla Pinos. Het is nog donker en dan willen we niet naar de ankerplaats varen. In de San Blas zijn de elektronische waterkaarten van Navionics onbetrouwbaar. Gelukkig hebben we wel de Panama Cruising Guide van Eric Bauhaus. Zonder die gids, en de kaarten van Open CPN kun je hier eigenlijk niet varen. Bauhaus geeft coördinaten waar je veilig kunt varen. Maar ‘eyeball-navigation’ hoort er ook bij en daar heb je daglicht voor nodig! Afijn… we zijn er te vroeg en we moeten een uurtje ‘bijliggen’ tot het licht is. Er staat nog een vervelende deining dus dat is geen pretje. Bij de Umnyama is er even averij aan de furler van de genua waardoor ze hem niet kunnen indraaien. Dat komt even heel slecht uit. Dick heeft daglicht nodig om dat weer in orde te krijgen. Ze varen op de genua weer een stukje naar het oosten en krijgen uiteindelijk de lijn weer op de furler en het zeil op de rol. Gelukkig! Daar is ook de Agaath, keurig op tijd en met alle vier boten varen we met het eerste daglicht naar de ankerplaats van Isla Pinos. Yeaaaah, ons eerste eiland op de San Blas! Check!!! Best spannend als je weet dat de waterkaart niet klopt maar het ondiepste dat we zien is 6 m. dus meer dan voldoende water voor Zahree. De rest van de boten steekt minder diep. Op de ankerplaats liggen wat Fransen, een Canadees en een Australiër. Verassend druk eigenlijk! We kunnen er nog makkelijk bij. Gauw de zeilen beter opsteken, huiken erover, zonnescherm boven de kuip en wat er allemaal nog meer moet gebeuren voor we eindelijk even de ogen kunnen sluiten voor nog een paar uurtjes zeer verdiende slaap!
Vaag hoor ik Monique roepen. Die bulkt ook altijd van de energie! Ze moet maar even alleen het eiland verkennen. We gaan nog even een uurtje…zzzzzz…
Later op de middag horen we de verhalen van iedereen over prachtige overtochten maar iedereen is moe. Gek maar vaak is een enkel nachtje erg vermoeiend. Een oversteek van meerdere nachten geeft je de mogelijkheid om in een ritme te komen. Dus gaap….gaap! Het aanvankelijke plan om met elkaar tonijn klaar te maken verplaatsen we maar naar een later tijdstip.
Wij gaan met Bas, Donatien en Melle naar het dorpje. Eerst nog even 10 dollar betalen, eigenlijk liggeld. Het geeft je het recht om een hele maand bij dit Kuna (Indianen) eiland te liggen. Je kunt dit in het dorp betalen bij de ‘hoofdman’ van het eiland maar wij kunnen betalen aan deze twee heren.
Keurig liggeld betaald.
We krijgen ook een reçuutje. Nu pas kunnen we een drankje halen en boodschappen doen. Zo is dat geregeld in dit dorp. Je moet eigenlijk ook toestemming vragen om door het dorp te wandelen maar we weten niet bij wie en hopen maar dat het oké is….
Met de bijboten varen we naar het dorp.
Naar het Kuna dorp op Isla de Pinos. Kuna naam Tupbak. Melle vaart met ons mee.
De Kuna’s zijn super vriendelijk. We worden enthousiast begroet en de Kuna vrouwen zien er prachtig uit. Ze verkopen ook de beroemde mola’s maar daar moeten we later nog maar eens naar kijken..nu even gewoon de benen strekken. Melle wil als ‘bliksem’ door het dorp racen. Hij moet echt even zijn energie kwijt. Rustig aan jochie… wij zijn al wat ouder!
Doorkijkje naar de baai.
Een kokos-pers.
Richting de ankerplaats.
Melle gaat ‘planken’.
Op de pier van het dorpje.
Bas is ook aan de rees en racet (met de bijboot) naar Agaath om te doen uh… wat ie moet doen 
Het restaurant tegenover de ankerplaats. Eerst liggeld betalen…dan pas bier kopen!
Herbert is er alweer een stuk beter aan toe en vindt dat dit ook wel weer kan!
Het kán wel weer…
Melle leert van mij ‘pingelen’… Geen goed idee zegt zijn vader! Hij mag later niet op voetbal! Het moet TENNIS worden. Nou jaaaaaaaaa…zeg!
Ik zeg.. het wordt een eersteklas voetballertje!
Ik op doel!
Goal, Tikene (zo spreekt Melle mijn naam uit, zo lieeeeeeeef!)!
We ‘regelen’ (hopen we…) het kerstdiner. We kopen bij het restaurant bier, kreeft en patatjes. We mogen de eigen bbq’s meenemen en de rest en daar een mooie tafel en stoelen gebruiken. We moeten een paar keer de datum benadrukken, ja echt… de 25ste. Blijkbaar is dat niet Kerst voor de Kuna’s ?
De Agaath tegen een spectaculaire avondlucht.
We mogen van Dick en Monique een stuk zalige tonijn ophalen. Wat was die LEKKER! Goddelijk!
Tonijn gekregen van de Umnyamaatjes. Mmmmmmmm!
Nog een aflevering van onze favoriete serie Transparant en dan ben ik in ieder geval snel te bed. Lekker… het is hier wat koeler. De wind komt hier meer van zee en af en toe een wolkje aan het zwerk is ook goed voor de temperatuur aan boord. Het is nu nog maar ruim 30 graden! Welterusten allen…… (en weg ben ik…zzzzz!)
Zondag 24 december zijn we alweer vroeg wakker. Niet zo gek als we er zo vroeg inliggen. Tijd om mijn blog bij te werken. Altijd een enorme hoop werk. Maar het geeft een heel goed gevoel als ik dan weer ‘bij’ ben.
Vandaag gaan we eens even een stevige wandeling maken. We proberen diverse bemanningen te interesseren maar de ene is kerststol aan het maken en die gaan we in GEEN geval storen (eigen belang hihihihi!) en de andere hebben schimmel-verwijder-situaties en een kano moet opgepompt. We gaan naar de steiger bij het strand en vragen naar een pad. Naar het dorp en daar een jongere vragen om de weg te laten wijzen. We dachten de heuvel op te lopen en denken wel een pad te kunnen vinden. Wél een pad langs de kust die lijkt helemaal om het eiland heen te lopen. Ook mooi! Maar een pad omhoog kunnen we niet vinden. Dat moet dan de dag erop nog maar eens geprobeerd worden. Het is weer ongenadig heet en mijn arme schip is nog steeds een beetje achterop qua energievoorziening. We komen tot 1/4 van de omtrek van het eiland en keren weer om. We weten dan ook nog niet dat je daadwerkelijk het eiland kunt rondlopen!
Een stevige wandeling.
Daar is het dorp alweer en even later komen we Gerard en Karina tegen. Een opa en oma Kuna met kleinkind proberen met een net te vissen. Pech deze keer.. het net ‘stond’ niet goed op de grond en de vis is waarschijnlijk ontsnapt.
Jammer… geen vissen in het net.
Donatien en Melle zijn ook net op weg met de kano en daar gaat ook Monique!
Wij gaan naar Zahree om te lunchen. Herbert bakt lekker pannenkoeken, we moeten hoognodig even zwemmen en veel luieren!
’s Avonds mogen we op de Agaath aanschuiven. Ze hebben namelijk een ‘rode saus-situatie’, een situatie die je kun omschrijven als zoveel saus aan boord… hoe komen we ervan af? Een keertje met macaroni, een keertje met wat anders… nog niet op? Nu met heerlijke pannenkoekjes a la Mexicana! Mmmmmm en als altijd: super gezellig! Proost!
Proost! Pannenkoekje a la Mexicana op de Agaath.
Als het Melle-bedtijd wordt scheuren we naar de K’dans om onze verrassing op te halen. Een heus kerstbrood! Jullie weten toch dat Gerard bakker is! Hij heeft voor alle Nederlandse boten een kerstbrood gebakken. Zo lieeeeeef! We kunnen bijna niet wachten om te proeven! Morgenochtend… dan is het 1e Kerstdag!
We krijgen een kerstbrood.
Maandag 25 december. 1e Kerstdag. Het kerstbrood is zo ongelofelijk zalig dat we maar moeilijk de neiging kunnen weerstaan het hele brood op te smikkelen! Niet doeeeeeen… beetje verdelen over de ‘donkere dagen’ rond kerstmis. De dag begint ook hier in de San Blas een beetje donker. Wolken en een klein spatje regenwater. Later die ochtend breekt de bewolking een beetje maar wolken houden de overhand. Prima weer voor een stevige wandeling.
Rond 9 zijn alle bemanningen present, minus Karina die een 4 uur durende wandeling teveel op werken vindt lijken en Bas die een ‘darmen-situatie’ heeft. (wat dat is hoef ik jullie niet uit te leggen toch?)
We lopen eerst naar het dorp van waar het wandelpad rond het eiland begint.
We komen ook langs het kerkhofje. De Kuna-indianen begraven hun doden onder afdakjes en geven hen allerlei dingen mee voor de grote ‘reis’.
Begraafplaats van de Kuna-indianen.
In het dorp wordt Melle ‘belaagd’ door Kuna-kinderen. Vooral meisjes die hem heel erg graag willen optillen. Hij kan er maar matig enthousiasme voor opbrengen. Hij trekt met zijn blonde koppie heel veel aandacht. Zelf vinden de Kuna’s het niet zo leuk dat wij hen bijzonder vinden en hen willen fotograferen bijvoorbeeld. Maar andersom is het nét zo! Hahahaaa!
Melle is een bezienswaardigheid.
We ontmoeten verschillende Kuna-families die zwaar beladen, vrouwen, kinderen en mannen, met kokosnoten en bananen weer op weg naar het dorp zijn. 1e kerstdag is voor hun geen vakantiedag, helaas! Er moet brood op de plank komen! We zien Kuna-dames die een mobiele telefoon aan een boom hebben hangen, aan een spijker. Blijkbaar heb je hier nét een signaal van het volgende eiland dat zo’n 15 mijl verderop ligt en kunnen ze bellen met familie of zo! Dat ik een foto neem, vinden ze maar zo…zo… Maar ik heb hem al genomen gelukkig!
Bellen lukt op Isla Pinos blijkbaar alleen hier!
Ronduit choquerend zijn de enorme hoeveelheden plastic die aangespoeld zijn. Vooral die vreselijke waterflessen, maar ook ontelbare hoeveelheden teenslippers en Crocs! Wat jammer is… je vindt nooit een paar! Anders hadden we er nog wat aan.
Mooi doorkijkje.
Dick en Gerard.
Donatien en Melle passeren een stapel smeulende kokosnoten-schillen.
Overal stapels kokosnoten die men eerst laat drogen. Alleen de binnenste noot met kokosmelk en kokos worden meegedragen naar het dorp. De buitenste schillen worden in brand gestoken. Helpt dit de grond vruchtbaar te houden? Ik heb het idee dat men de verse kokosnoten, die groene, meer in de buurt van het dorp oogst. Die zijn natuurlijk ook een stuk zwaarder. De bananen komen vast van de hellingen want die zien we onderweg niet.
Een verdiende rustpauze.
Mooi toch?
We moeten steeds meer klauteren en klimmen en Melle moet, onder groot protest, in de rugdrager. Arme Donatien; Melle weegt onderhand wel 15 kg! 
Groepsfoto! Donatien krijgt de bikkel-prijs; een groot deel van de wandeling draagt ze Melle op de rug!
Hoe verder we komen des te onduidelijker wordt het pad. Vlakbij de ankerplaats moeten we zelfs een stukje door het zeewater. Kleding en schoenen worden nat en zout. Daar houden we niet van, grrrrrr! Maar wat een beloning als na ruim 4 uur de boten weer in zicht komen! WE HEBBEN MOOI HET HELE EILAND GEROND, JA!
Eindelijk! De ankerplaats in zicht!
In het restaurant wacht ons een ijskoud biertje dan wel een heerlijk koud watertje. Daarna naar de boten om te rusten en de voorbereidingen te doen voor het kerstdiner, straks.
Rond 5 uur zijn we weer present op het strand. Een groep Kuna’s die niet van het eiland komen willen allemaal poseren met Melle. Hij laat het gelaten over zich komen!
We beginnen het kerstdiner met proosten met lekkere rumpunch van de K’dansjes. Melle wil ook wel wat van dat zoete, roze drankje. Mag niet eens van zijn ouders! Kijk zijn snoetje dan, zwaar beledigd! Voor hem is er alleen water (met een beetje citroen!), na jaaaaa zeg!
Voor mij is er niet eens een zoet, roze drankje! Grrrrrr!
De Australiërs Marc en Debby eten gezellig met ons mee. Marc’s vader was een Nederlander. Hij heeft ook een Nederlandse achternaam maar kan hem zelf slecht uitspreken. Grappig!
Marc en Debby.
Ondanks besprekingen vooraf blijkt in het restaurant niets geregeld voor het kerstdiner. Ze hebben gisteren groot feest gehad met muziek tot ver in de ochtend en we troffen al laveloze Kuna-mannen aan die helemaal niet naar bed waren geweest. De jongen die onze bestellingen had opgenomen is er ook helemaal niet. We moeten dus ter plekke nog de lobsters en patatjes regelen. Geeft niet, het is lekker en we hebben een gezellige avond. We hebben zelf van alles meegenomen.
Diner 1e Kerstdag op Isla Pinos.
Dick en Monique van de Umnyama
Over de rekening onderhandelen we stevig want de lobsters waren maar halve en de patatten weinig en klef. Biertjes tellen lukte ook allemaal niet zo goed maar we komen er uit.
Daarna lekker naar Zahree voor een afleveringetje Transparent. We zitten er helemaal in en raken HELEMAAL verslaafd!
Dinsdag 26 december begint met een ontbijtje met vers geperst sinaasappelsap, een heerlijk kerstbroodje en geroosterd broodje beenham. We moeten het stellen zonder broodje zacht gekookt ei. DE EIEREN ZIJN OP…NEEEEEEE!
Herbert gooit zich met frisse tegenzin op een rotklus. De uitlaat lekt ergens en we hebben daar een vervelende roest-situatie. Weer zo’n klus die we door professionals hebben laten doen maar eigenlijk matig is uitgevoerd. Zwaar k……! Het wordt een beetje improviseren. Te zijner tijd moet dit helemaal eruit en vervangen worden door een systeem met minder aansluitingen. Voor nu beetje afdichten en binnen lekkend zeewater zo goed mogelijk opvangen. Echt balen!
De reparatie blijkt niet gelukt. De hele machinekamer staat onder de rook. Overal roet! Zwaar balen, dit!
We hebben even wat afleiding nodig en gaan met de dinghy naar het vasteland waar de Agaathjes, ze houden dit bij hoog en laag vol, sporen van een alligator hebben gezien. Wij vinden ook sporen… maar of deze van zo’n griezel zijn? De Kuna’s gebruiken een deel van de mangrove als vuilstortplaats. Tja, er is hier natuurlijk geen vuilnis ophaal dienst!
Sporen van een alligator?
Ankerplaats bij Isla de Pinos.
’s Middags is kapsalon Chez Sebastien et Dona, geopend aan boord van de Umnyama. Ik kan net een staartje dus hoef niet gekapt en Dick is al kort (on)gedekt, maar Herbert, Monique en een van de kappers zelf worden flink onder handen opgenomen. Monique moet daarna in de weer om overal de haren weg te spoelen. Geen probleem, zegt ze… ze houdt van poetsen! Gezellig… met een wijntje en een nootje erbij!
Kapsalon Chez Sebastien et Dona.
Ik ben al kort (on)gedekt!
Daarna gaan Herbert en ik nog naar de K’dans voor een afzakkertje. En we hadden hun kerstboom nog niet van dichtbij mogen bewonderen!
De kerstboom op de K’dans.
Woensdag 27 december vertrekken we om half 9 vanaf Isla Pinos voor de 18 mijl naar Ustupu. De Umnyama gaat voor en geeft de diepten door. We hebben net voor de doorgang zo’n 3.50 meter water maar het is genoeg en we zijn op open zee. We varen door een stevig zeetje aan de lager wal kust. Met alle schepen in een keurig rijtje zeilen we vlot met een geweldige halve wind naar Ustupu. Onderweg kunnen we de Agaath mooi fotograferen. We hebben de vislijn uit maar hebben weinig hoop. Vlak voor we aan de aanloop van Ustupu beginnen loopt de lijn toch nog uit. Beet! Een geelachtige vis. Beetje roze vlees. Geen tonijn denken we… misschien een dorade?
Een dorade?
Mooie Agaath.
Bij Ustupu gaan we in de middag voor anker. Er komen net veel Kuna’s met kano’s langs. Ze vervoeren bananen en kokosnoten en komen van hun oogstgronden aan het vasteland. Ze groeten ons vriendelijk maar communicatie is moeilijk.
Ankerplaats bij Ustupu.
Al snel gaan we aan wal en moeten een wat oudere heer de hand schudden. Hij zal wel de chief van dit dorp zijn? Een aardige vent werpt zich op als onze gids en marcheert met ons, onder hevige aandacht van de locals, door het dorp. We hopen hier wat groente en fruit te kunnen kopen maar er zijn wel veel winkeltjes met allerhande schoonmaakmiddelen en blikvoer maar verswaren is een ander ding. We vinden wel een bakker met lekkere broodjes! Na veel omzwervingen worden er nog wat appels gevonden. Daarna is het tijd voor een biertje. We worden aan een tafeltje geparkeerd en dan… gebeurt er een hele tijd niks. Onze dorst neemt vreselijke vormen aan! Het blijkt dat het bier nog gekocht moet worden door onze ‘gids’ en dat we dit vooruit moeten betalen natuurlijk! Dan sjeest ie weg en komt even later met blikjes koud bier terug. Een official komt geld innen. 15 dollar per boot; nou dat is wel even 5 dollar meer dan bij het vorige dorp! Daarna gaan we onder begeleiding van onze man waarbij zich een tweede heeft aangesloten, het dorp verkennen. Arme Melle, ook hier heeft hij het weer zwaar te verduren. Overal schieten Kuna-dames op hem af om hem op te tillen en te knuffelen. Onze ‘gids’ zet hem op zijn nek. Dan kan Melle allemaal zeer matig waarderen. Maar… hij zet hem ook niet op een gillen! Hij begint er een beetje aan te wennen, lijkt wel!
Ustupu.
We gaan een bruggetje over. Wat we dan nog niet weten is dat we daarmee ineens in Ustupu West zijn en dat dat niet zomaar kan!
We zien het enorme scholencomplex. Kinderen van andere eilanden komen hier allemaal samen om te leren. Daarna lopen we naar de ‘playa’. Nou strand… lekker zwemmen is het hier niet. Het is overal scherp rif en de swell slaat erop. Het uitzicht is wel erg mooi.
De brug over naar, blijkt later, Ustupu West. De ‘playa’.
Daarna lopen we via een ander deel van het dorp terug.
Op een plein worden we gemaand een trap van een twee verdiepingen-gebouw op te gaan en worden in een rijtje op stoelen neergezet. Een aantal heren zitten te ‘vergaderen’ en vooral één heerschap doet dat met veel misbaar. Onze gids krijgt duidelijk een schrobbering van de chief, een rustige bedaarde oudere heer die er wijs uitziet… dat wel!. Nu wordt ons duidelijk dat we ons van te voren hadden moeten melden. Dit gedeelte is namelijk Ustupu West en of we vanwege het bezoek aan dit dorpsdeel maar weer 5 dollar per persoon willen neertellen. Nou… daar beginnen we niet aan. Dus na veel geharrewar staan we op en lopen gewoon weg. Karina en Gerard hebben de schreeuwlelijk in de nek en we marcheren iets vlotter dan normaal gauw naar ons ‘eigen’ gedeelte van het dorp. Daar liggen we immers voor anker en voor een simpele wandeling gaan we niet nog eens betalen. Maar het voelt niet prettig en we besluiten de volgende ochtend om 8.00 uur te vertrekken.
De vlag met de Swastika is voor ons niet prettig om te zien maar heeft hier niet de nazi-betekenis!
Onze gidsen geven we een paar dollar en we gaan naar onze eigen boten. We varen met de dinghy nog even naar het kleine eilandje waar Kuna-held en bevrijder Nele Kantule en andere revolutionaire Kuna’s begraven liggen. Maar we lopen vast met de buitenboordmotor. Van een afstandje dan maar.
Begraafplaats van Nele Kantule.
We fileren onze vis. Het visvlees is te stevig om ceviche van te maken en we hebben maar een paar kleine mootjes vis. Les voor de volgende keer: deze is meer geschikt om in zijn geheel de pan in te gaan. We nodigen Gerard en Karina uit bij ons te eten. Gesjelligheid!
Donderdag 28 december. Om 8 uur is iedereen ankerop en beginnen we aan de tocht binnen het rif naar Snug Harbour. Van tevoren moesten er ontelbare waypoints in de elektronische kaart geplot worden omdat het nu slingerdeslang langs riffen en zandplaten gaat. Het eerste stuk is nog op vrij open zee en we voeren alle zeilen. Aanvankelijk met nog een rif in het grootzeil maar die kunnen we er al snel uitschudden. We lopen allemaal lekker!
Een heerlijke zeildag van Ustupu naar Snug Harbour.
Bij Wakaladup gaat het even mis. We schuiven op een zandplaatje en het is even paniek in de tent. Ik roep door de marifoon dat iedereen ten zuiden van ons moet blijven zodat we zo niet allemaal vast zitten. Even achteruit slaan op de motor en we zijn al snel weer los. Pfffff….. gelukkig. Er is hier geen KNRM om je los te trekken natuurlijk! Hoewel we met de vier boten ook best wat horsepower hebben. En gelukkig is het hier een zandbodem en geen rif. We voeren ook nét buiten het lijntje met waypoints.… maar zo’n 20 meter. En nu zien we ook het stokje in het water. Dat zal wel de ondiepte markeren. Tja…achteraf kun je een koe in zijn k… kijken! Toch maar nóg wat preciezer van waypoint naar waypoint varen!
Het is een prachtige tocht hoewel ik de schrik in de benen heb zitten en met argusogen de Open CPN met daarop onze te varen route in de gaten houd dus veel binnen zit.
Op weg naar Snug Harbour.
De Agaathjes komen met het idee om nog even bij Aridup te gaan kijken. Zouden we daar kunnen ankeren?
In de verte Aridup.
Je schijnt daar geweldig te kunnen snorkelen maar we zien het al van ver. Veel te veel swell… zelfs voor een tijdelijke stop.
Dus we keren allemaal om, op weg voor de laatste twee mijl naar Snug Harbour waar we achter het eilandje Mamaraga voor anker gaan. Een heerlijke rustige ankerplaats waar we wel ‘belaagd’ worden door Kuna’s die ons van alles willen verkopen. We kopen wel al een grote langoeste die me zo verwijtend aankijkt dat ik het dier het liefst weer in de zee zou kieperen.
De langoeste kijkt zeer verwijtend.
Maar de schipper vindt dat zo’n dier niet hoger kan eindigen dan op ons bord dus samen met alle andere langoesten op de eigen boten geprepareerd en nog veel meer lekkere dingen eten we ‘s avonds met zijn allen aan dek van de Zahree.
Diner aan dek van Zahree. Heerlijke langoesten eten.
Melle is weg van ons kerstliedje-zingende pinguïn die we vorig jaar van Dominique hebben gekregen. Hij tilt zijn hoedje voor ons op-en-neer! Dat vond Melle eerst HEEL eng maar nu niet meer! Hij mag hem gerust lenen! Mag niet eens van zijn ouders, flauw toch?
Vrijdag 29 december. Een wat sombere dag. Af en toe regen. De temperatuur heeft een flinke duikeling gemaakt maar dat is niet zo erg!
Een wat sombere dag bij Mamaraga.
Vandaag moet Herbert een hele vervelende klus aanpakken. Een gat in de uitlaat van de generator moet gerepareerd worden. Deze is veroorzaakt door roest van binnendruppelend zeewater aan het uitlaatsysteem van de motor. De buis laat zich niet verwijderen dus onder een onmogelijke hoek met niet echt de juiste materialen (een stuk blik van de Confit de Canard o.a.) wordt het gat provisorisch dicht gemaakt. Iets anders is de roetlaag die nu is neergeslagen in de motorruimte. Dat moet maar een andere keer want de schipper heeft het helemaal gehad met ‘beneden’. Al vanaf het eerste moment dat we in Snug Harbour zijn kwam Arkin aan peddelen in zijn kano. Al jaren levert hij veel service voor de cruisers die Snug Harbour aandoen; hij levert brood, je kunt met hem een zeiltocht maken in zijn kano, hij is graag je gids in het dorp én hij verkoopt natuurlijk de mola’s die zijn vrouw maakt. Ik koop er vandaag ook één, nog geen idee wat ik er eigenlijk mee moet. De Kuna-vrouwen naaien ze op hun kleiding. Het zijn zeer kunstige naaiwerkjes in de prachtigste kleuren en vormen. Goedkoop zijn ze niet maar er zit heel erg veel werk in. Ik ben blij met mijn mola! Ik geeft ‘onze’ Kuna een set pannenlappen en een gehaakt babydekentje voor zijn vrouw. Nee… dat is gewoon een cadeautje hoor! Niet om te verkopen!
Mijn mola.
‘s Middags pompen we de kano op en peddelen wat rond. Met Bas, Donatien en Melle kijken we bij een rif. Herbert snorkelt en ziet direct een verpleegsterhaai liggen van zo’n anderhalve meter. Hij wenkt een nietsvermoedende Bas. Die schrikt zich werkelijk het apelazerus en weet niet hoe snel hij de kano weer in moet klimmen, zogenaamd omdat het nu Dona’s beurt is… hahahaaa! En en passant vergeet ie ook nog zijn zoon uit het water te plukken. Ik zie hem zo vanuit de kano liggen maar de rifhaai krijgt een beetje genoeg van ons en vertrekt. En ik heb juist dit keer mijn onderwatercamera op Zahree laten liggen. Stom!
We verwennen onszelf met een fles bubbels die we samen met Gerard en Karina opdrinken. Wat vieren we? Het leven zélf! We kijken tevreden om ons heen naar dit prachtig stukje aarde. We zijn toevallig wél helemaal op de San Blas eilanden!
Zaterdag 30 december gaan we met Arkin naar het dorp. Donatien en Melle mogen met de kano van Arkin mee die nu niet hoeft te peddelen. De kano gaat gewoon achter de dinghy van de K’dansjes.
Donatien en Melle varen met Arkin mee.
Het dorp Playon Chico heeft een vliegveldje waar we de dinghy's aanleggen. Er is een brugverbinding met het vasteland.
De brug van het vasteland naar Playon Chico.
In het dorp begint de zoektocht naar fruit, groente, eieren en brood. We slagen aardig. Het is handig om hier met Arkin te zijn. Hij weet natuurlijk alle winkeltjes te vinden.
Zoektocht naar groente en fruit.
En hoe vinden jullie dan deze geweldige kerstversiering?
In het dorp gaan we even met het springtouw en Kuna kinderen in de weer!
1, 2, 3…. ahhhhh…jammer Karina!
Een Kuna jongen heeft een gordeldier als huisdier. Hij gaat er bepaald niet zachtzinnig mee om. Niet leuk!
Een gordeldier als huisdier. Mwah!
We bezoeken nog even het huis van Arkin en maken kennis met zijn vrouw. Monique laat een Kuna teken op haar neus aanbrengen. Blijft in ieder geval 5 dagen zitten.
Kuna-teken op Monique haar neus.
Arkin met een kerstpop? bij zijn huis.
En terug gaat het weer naar de boten. Op de Agaath drinken we koffie en eten heerlijke vissoep.
De Kuna- kano van Arkin tussen de dinghy's.
Arkin kan nog meer mola’s kwijt aan de Nederlanders. Daarna nemen we afscheid. We kanoën een eilandje rond en doen heel relaxt!
Morgen weer verder! Om 8 uur vertrek naar Green Island.
Woensdag 31 december. Klokke 8 ratelen 5 kettingen in de ankerbak. De Canadese Mère Veilleuse met Maxim, Carine en hun twee kinderen sluiten ook aan. We gaan in de stromende regen weg maar het wordt op open zee snel droog en er steekt een prima oost noordoosten wind op en we denderen er met alle boten vandoor. We filmen en fotograferen elkaar. Leuk! Onderweg horen we steeds berichten van de Agaath dat ze bonito’s en wahoo’s vangen bij het leven. En wij? Niks…nada…noppes! Alleen stukjes zeegras! Grrrrr! De K’dans heeft ook twee keer beet maar verliezen beide keren hun vangst! We noemen de Agaath nu de Japanse vistrawler! Ze vangen heel de Caribische zee leeg en er blijft voor ons niks over! Dat is natuurlijk de kift, hahahahaaa!
De Umnyama zeilt iedereen eruit!
Blue water-sailing.
Het is een zalige zeiltocht. De Umnyama meldt over de marifoon dat bij Green Island best veel zeilboten liggen. We kunnen er met 5 boten niet makkelijk meer bij. Het is een populaire ankerplek en het is natuurlijk Oudjaar. Een eilandje Kuigaladup vlak ernaast heeft ook een mooie ankerplek. Ineens horen we de TiSento ons oproepen. Ze liggen al een week bij Green Island! Wat een leuke verrassing. We dachten dat ze al lang veel verder waren. Bas van de TiSento meldt dat we met zwemmen moeten oppassen. Er huist een grote krokodil. Geen geintje deze keer! Oké dan! Maar we liggen er prima. Om 24 uur Nederlandse tijd bel ik met Iridium. Alleen mijn moeder neemt op. Toch heerlijk om even haar stem te horen. Gelukkig Nieuwjaar mam! We hebben het allemaal moeilijk in deze tijd. De feestdagen die we nu voor het eerst zonder Marianne, Onno’s maatje, Sanne en Remco’s moeder, ons jongste zussie en mijn ouders hun jongste dochter, moeten vieren. Een enorme leegte, hoor!
Wij peddelen met de kano die we nu aan dek hebben laten liggen tijdens het zeilen (ging prima!) naar de TiSento om Bas en Agnes even gedag te zeggen en ze uit te nodigen voor het Oud en Nieuw-feest dat we deze avond op de Umnyama bij Dick en Monique mogen vieren. Iedereen neemt wat te happen en te tappen mee. Gezellig!
Oudejaars avond op de Umnyama.
Om 12 uur gaat er wat oud noodvuurwerk de lucht in. Sommige pijlen doen het nog prima maar onze lichtkogel (uit 2003!) komt even hard weer naar beneden. Vergaan parachuutje denken we. Het is een prachtig gezicht! We knuffelen elkaar en klinken op het nieuwe jaar! 2018! Wat zal dit nieuwe jaar ons nu weer brengen?
Nieuwjaar! Het is 2018!
Rond 2 uur houden de verstandigen onder ons het voor gezien en gaan onverstandigen nog door met de nodige hoeveelheid rum. Hoe dan ook…er zijn nogal wat mensen die de volgende dag een houten kop gaan krijgen…. waaronder ondergetekende!
Maandag 1 januari. De Day After. Pfffff…. moeilijk de gang erin te krijgen. Ik doe wat blogwerk en om 12 uur verzamelen we met alle Nederlanders op het mooie strand van Isla Green voor de traditionele Nieuwjaarsduik. Vorig jaar deden we die in de Surinamerivier en dit jaar in het warme water van de San Blas. Compleet met onze Unox mutsen en andere opblaasmutsen en –worsten. Alleen Bas van de TiSento durft een biertje aan. Dat zijn de ECHTE diehards! De foto is een stilgezet beeld van het filmpje en onscherp… maar je krijgt een idee!
De traditionele Nieuwjaarsduik.
Het is zelfs een beetje frisjes te noemen.
Het weer is een beetje van de leg. Veel bewolking en af en toe regen met een beetje onweer, in ieder geval ‘s nachts. Als voordeel dat het nu ‘s nachts een stuk minder warm is en we beter slapen. Hoewel… we moeten er wel steeds uit om luiken en deuren te sluiten. Maar overdag leveren de zonnepanelen minder stroom en moet de generator vaker en langer aan. En het ziet er natuurlijk allemaal iets minder mooi en blauw uit.
‘s Middags gaat Herbert met Maxim en zoon Noa op langoesten jacht. Maxim is zeer ervaren en wil Herbert best de kneepjes van het vak leren. Noa is al heel vaardig met de gewone speer en heeft direct al een mooie krab te pakken. Maxim trekt grote langoesten zonder pardon met de handen uit hun schuilplaatsen en Herbert heeft een krab(je) en een langoest(je) te pakken. Na uren komen ze klappertandend maar zeer tevreden terug. Wij krijgen een mooie grote langoest en een prachtige krab cadeau en Herbert zorgt dat de dieren zo kort mogelijk lijden. Vanavond weer een heerlijk maaltijd uit de zee. En met de rest maken we een zalige vissoep!
Maxim en Noa en de buit.
Rond 5 uur komt de groenteboot langs en we kunnen goed onze slag slaan. Heerlijk… weer vitamine C aan boord! Daarna varen we allemaal naar het strand voor de Nieuwjaarsborrel bij een mooi kampvuur. We proosten allemaal op een fantastisch 2018 met mooie nieuwe oorden in het verschiet voor iedereen en het belangrijkste: een goede gezondheid!
Ons kampvuur bij Green Island, San Blas.
De Agaathjes komen wat later aan. Wat hebben ze mee? Groot gejuich gaat op! BITTERBALLEN! Echt te gek! Met weemoed denken we aan Nederland. Heel even maar hoor hahahaaa! Veel te koud bij jullie!
De Agaathjes hebben bitterballen gemaakt!
En daar komen de Umnyamaatjes…. nét te laat… de bitterballen zijn op. Te erg! Misschien wil Donatien ze nog wel een keertje maken?
Dinsdag 2 januari. De nacht was onrustig. Onweer en regen hield ons uit de slaap. Het begint als een sombere dag. De Agaath en de Umnyama gaan verliggen naar de ankerplaats bij Green Island. De K’dans en wij vinden het hier prima. Herbert is al snel bij de Canadezen die een grote tegenslag hebben. Hun lekke bijboot is zo vol regenwater komen te staan dat ie deels gezonken is en hun buitenboord motor is onder water geraakt. Echt een grote ramp want ze reizen op een heel krap budget. Wat een ongelofelijke pech nu! Maxim heeft nieuwe motorolie gekregen en de motor kan hij uiteindelijk weer aan de praat krijgen. Hij wil alleen niet op vol vermogen draaien. Er maar het beste van hopen is alles wat deze sympathieke jonge familie kan doen! Met de Agaathjes, K’dansen, wij en Noa gaan we kijken of we langoesten en krabben kunnen vangen. Oei oei… dat valt tegen. Het is mooi snorkelen maar alleen Noa vangt een baby-langoest die wat mij betreft beter in leven had kunnen blijven om later mooie eigen baby’s te krijgen. Maar ja… zo’n 9 jarige wil toch wel erg graag met iets terug komen bij z’n vader!
Achter in de middag haalt Herbert de Canadese familie op voor een gezellige borrel. Ze kunnen wel even een verzetje gebruiken. Hun bijboot ligt geplakt aan dek. Het is zo’n goedkope PVC dinghy en is nog niet eens 2 jaar oud en hij valt al helemaal uit elkaar. Hier is goedkoop echt duurkoop… zo’n PVC dinghy van matige kwaliteit kan echt niet tegen die vele uren zonneschijn.
Gerard en Karina schuiven ook gezellig aan. Het is vandaag somber zelfs wat kil weer en spetter regen zorgt er voor dat we zelfs binnen in het dekhuis moeten zitten.
Noa en zijn zusje Alexia zetten we aan 3 dimensionaal 4-op-een-rij, het spelletje dat onze eigen kinderen toen ze jong waren en we een half jaar op de Windveer voeren, eindeloos hebben gespeeld. Hun tablets zijn even helemaal uit hun gedachten! Leuk he, kids?
De wijn en bier smaken ons weer opperbest maar Gerard en Karina zijn tóch verstandig en verkassen naar de K’dans. Wij eten samen met de Canadezen onze overheerlijke vissoep op die we gemaakt hebben van de karkassen van de langoesten en de krabben van gisteren. Weer errug goed gelukt! (al zeg ik het zelf!) Verder vullen we het aan met Knäckebröd dat helaas geen ‘knäck’ meer zegt. In vochtige Zahree zijn chips en toast en dergelijke dingen onderhavig aan vochtopname, soms zelfs in de verpakking. Ach… beetje boter erop en ‘knäck’ erbij denken…
We geven onze dinghy even mee zodat ze in ieder geval de hond morgenochtend even op het eiland kunnen laten rennen. Dat arme dier zit maar vast op die veel te kleine boot nu hun dinghy te drogen ligt…
Dag lieve familie… was erg leuk om jullie nader te leren kennen! Ben ik toch weer vergeten foto’s te nemen! Grrrrrr!
Woensdag 3 januari. Mijn vader is jarig en ik bel even met het thuisfront. Alles goed daar hoewel mijn moeder bang is met veel taart te blijven zitten omdat er maar weinig bezoek komt. Er komt wel wat jong tuig die kunnen ze de overblijfsels makkelijk meegeven!
Daarna gaan Herbert en ik eens een HEEL eind kanoën. Al gauw zien we een pijlstaart rog wegschieten. We peddelen om Green Island heen en zien aan de achterzijde Bas, Donatien en Melle lopen. Er wordt bamboe verzameld. Je kunt er buizen mee maken om regenwater op te vangen. Hebben ze van Duitsers afgekeken die ook op de ankerplaats liggen. Mij benieuwen! We zien een merkwaardige vin steeds boven water komen. Gauw er naar toe peddelen. We kunnen het niet goed zien… misschien kleine pijlstaartroggen? Blijkbaar deed hij iets met zijn vleugel. Hij schiet weg, niet gediend van mijn fototoestel?
We peddelen verder om Green Island even langs de Umnyama. Die zijn met de dinghy op pad dus maar weer door. We peddelen naar ons eigen eiland, Kuigaladup en gaan er om heen. Aan de achterkant is veel mangrove. Met wat aarzelingen vanwege de krokodil die ons nu misschien ligt te beloeren, peddelen we erin. Ver komen we niet. Dan weer door op zoek naar een plek om te kunnen snorkelen. Ik heb nu wél de onderwater camera bij me (gisteren vergeten!). We vinden de mooie plek van de dag ervoor niet.
Minder mooi dan gehoopt.
Dan maar verder naar een ander mini-eilandje waar het rif gisteren erg mooi was. Grrrr… de wind is gedraaid en nu hebben we hem twee keer tegen! Een aantal snorkelaars van Oost-Europese origine zijn ook aan het snorkelen. Ze gaan gewoon op het rif staan en pakken allerlei dingen op. Stommerds!
een groepje gele visjes… maar alleen kleintjes zien we…
Een zeekomkommer. Kun je eten, schijnt… mij niet gezien!
Dan weer gauw naar Zahree. Verderop zien we een donkere lucht naderen. De zon verdwijnt… we krijgen straks regen. Jammerrrrrr. Sinds een hele tijd heb ik weer eens yoghurt gemaakt met een zakje yoghurt cultuur van Karina. Lekkerrrrrr!
We wachten de hele middag voor niks op een Kuna-boot die ‘pan’ (brood) zou komen brengen. Nou… lekker dan! Dan moeten we vanavond maar weer zelf brood bakken! En houden we de dollar in de eigen zak!
Vandaag eten we voor het eerst broodvrucht dat nog wel het meest op aardappel lijkt. Wat droog dus doet het vast het beste in curry’s maar best lekker. Het schijnt enorm voedzaam te zijn.
Vandaag proberen we de broodvrucht.
Donderdag 4 januari. We zijn vandaag 28 jaar getrouwd! Toch een hele prestatie? Het broodje is door de adviezen van bakker Gerard extreem goed gelukt! Eindelijk weer eens gewoon volkoren brood! Daar komt toch ineens de Kuna met de broodjes. Dagje te laat, senor. Ja uh….de ‘farina’ (meel) was op. Geloof je het zelf? Hahahahaaa! We nemen de 5 broodjes ( + 1 voor de te late levering denk ik) toch maar af.
Een Australische boot komt vertellen dat ze de krokodil bij hun boot hadden. Hij lag op hun platform zijn rug te schuren aan de windvaan. Echt heel eng. Ze hadden hem een paar dagen ervoor ook al bij de boot gehad en een foto kunnen nemen. Het is geen krokodil maar een kaaiman… maar wel van zo’n 2 m. Mwah… minder leuk om te horen… het zwemt toch even minder lekker nu! Ik hijs Herbert naar boven in de voorste mast. Hij gaat nogmaals proberen leven te krijgen in de deklichten die een vreemde neiging hebben het af en toe te doen; dan weer doet maar één het… dan weer 3… dan weer 2! We kunnen zien dat de lampjes niet echt stuk zijn omdat ze altijd even opflikkeren. Mijn echtgenoot is elektronicus, hij zou er toch een oplossing voor moeten hebben. Het is even een klusje want de hele voedingskabel moet ervan af die met tientallen tiewrapsjes om de verstaging vast zit. Maar… goed nieuws… het voor de toekomst alvast aangelegde extra draadje voor een eventuele dimmer is de boosdoener. Vastmaken aan de 0 (?), de aardedraad, zorgt ervoor dat deze geen storing meer geeft en nu doen ze het keurig. Alle terminals boven in de voorste mast zijn weer eens nagelopen. Keurig… voor de achterste mast heeft de schipper geen energie meer over. Eerst maar eens kijken of deze verandering de storing écht verholpen heeft!
Een fotootje van boven uit de mast:
Blik vanuit het topje van de voorste mast over Kuigaladup.
Het weer is nog steeds van slag. Veel bewolking, ‘s nachts af en toe regen. De temperatuur heeft ook echt een stapje terug gedaan waardoor we het af en toe zelfs FRISJES hebben. Nou ja zeg!
Herbert gaat weer met Maxim en Noa op langoesten jacht.
Noa duikt een gat in, op jacht naar krabben of langoesten.
Hij schiet er nu twee maar we eten ze niet. Herbert heeft ze aan de Canadezen gegeven.
Wij borrelen met nog wat Nederlandse boten bij de K’dansjes om de plannen voor de komende weken te bespreken. We hoeven nog niet zo nodig naar het westen waar op dit moment het weer een stuk slechter is. De K’dans heeft dankzij een slimme ruil met een van de displays van de Agaath toch weer een werkende dieptemeter. Fijn! Ze zijn nu weer onafhankelijk wat betreft het varen en het is echt véél fijner om te weten hoeveel water je nog onder de kiel hebt!
Vrijdag 5 januari. De laatste tijd functioneerde mijn Kobo e-reader al steeds slechter. En deze ochtend gaat het ding definitief ter zielen. Grrrrrr. Gelukkig heb ik nog mijn oude, kleine Samsung tablet. Daar kan ik mijn boeken ook in laden, al ligt het ding erg zwaar ‘in de hand’. Ik hoop dat we een nieuwe kunnen scoren op de Cayman Islands.
Verder is het een beetje een donkere en saaie dag. De regen hangt echter een stukje verderop. We maken een zeiltje om regenwater te kunnen gaan opvangen. Het is in de San Blas vrijwel onmogelijk om aan vers water te komen. We doen weliswaar heel zuinig met onze 2000 liter maar extra water is mooi meegenomen.
De regenwater-vanger.
Gerard en Karina gaan met de Umnyamaatjes naar het dorp om te proberen internet kaartjes te scoren en eventueel mails te ontvangen en te versturen. Ze zullen ook voor ons meenemen. Maar helaas… er zijn wel top-up kaartjes maar geen simkaartjes op dit moment. Ach… zonder gaat ook. Alleen dit blog o.a., daar zullen jullie nog een hele tijd op moeten wachten!
Verder komen ze terug met groenten, ook voor ons! We zijn nét onderweg met de kano als we de groenteboot weer zien. Maar die doet eerst de andere ankerplek aan waar hij extra lang blijft liggen bij een hele grote Amerikaanse tweemaster. In ieder geval koopt die de gehele voorraad avocado’s op. Grrrrr….
Toch kunnen we nog heel wat extra verswaren kopen. En… hij doet op woensdag de Cayos Holandes aan en onze bestelling van 3 avocado’s wordt keurig opgeschreven, want laten wij daar nou nét morgen heengaan!
’s Avonds komen Gerard en Karina bij ons de vis eten die we van de Agaath hebben gekregen. Die liggen op dit moment bij Coco Banderas, piepkleine eilandjes maar met prachtige stranden en mooi koraal. Wij vinden op de plaats rust wel even lekker en gaan morgen met de K’dans 8 mijltjes verderop waar de TiSento ook al ligt. We zien elkaar dan weer over een paar dagen.
De maaltijd is goed gelukt heb ik van horen zeggen maar we maken het niet laat. We zijn moe… waarvan? Geen idee!
Zaterdag 6 januari. Vannacht geen regen dus ons regenzeiltje heeft werkeloos gehangen! Na ja zeg! We lezen een sms-je van Thijs, onze oudste, dat hij en Olesia geboekt hebben! Ze komen van van eind februari tot bijna eind maart naar Havana, Cuba! Yeaaaaaah! Ondanks dit gezellige bericht is het een dag van misverstanden tussen de schip en zijn maat. Ik was dermate ontstemd dat ik een HELE TIJD in mijn eentje ben gaan kanoën. Kijk….echt afkoelen doe je niet in dit klimaat maar even flink aan die peddels duwen en trekken helpt toch!
‘s Avonds zijn we bij de K‘dans uitgenodigd om de zaligste kippensoep te eten. De kippen koop je hier met kop en al. Even wennen! Verder kost dezelfde kip de ene dag 20 dollar (laat maar zitten, senor) en de volgende dag de helft ( si, senor!!!). De Kuna’s zijn wat dat betreft heeeeeel flexibel. Als je nee zegt… even goede vrienden gelukkig.
Karina heeft heerlijke kippensoep gemaakt!
Zondag 7 januari kanoën we gelukkig weer samen. Nieuwe afspraak: als een gesprek ontspoord is er het stopwoord ‘pepermuntje’….. slaat nergens op maar je weet niet of het helpt!
Op weg naar het rif bij BBQ Island (Cayos Holandes).
Op BBQ Island moet je nu betalen. Een Kuna-familie houdt het eiland schoon en er zijn hangmatten.
We kanoën rond Ogoppiriadup, het eilandje waar wij voor anker liggen. We drijven boven een mooi stuk rif en snorkelen er. 
Mooi rif! Laatste foto een stingray half onder het zand met een grote gevaarlijke staart!
Aan het eind van de middag zijn we met de K’dansjes bij Bas en Agnes van de TiSento uitgenodigd! We nemen vissoep mee getrokken van twee langoesten die we van Kuna’s gekocht hebben. Je hebt er een heerlijk stukje langoesten-vlees aan en een voortreffelijke soep kun je van de schalen etc. trekken.
Recept:
- schalen, poten, alles van de langoesten en/of krabben (zonder glibberige massa (poep?) dat even wegspoelen,
- 2 liter water (geen zeewater),
In pan of nog beter snelkookpan tijdje laten trekken of koken (gaat sneller).
Alle harde delen verwijderen door te zeven. Dan toevoegen:
- gefruite uien, knoflook, wortel (eventueel beetje gember),
- visbouillon blokje (om de smaak iets te versterken),
- peper en nog iets zout (eventueel),
- een flinke hand rijst.
Nogmaals aan de kook brengen. In snelkookpan nét tot de druk erop is. Dan kan ie uit en laten staan tot de druk eraf is.
Met de staafmixer alles tot een gladde soep maken.
Scheutje cognac…. KLAAR!
Happy Hour bij de TiSento: wij, Karina en Agnes en Gerard en Bas.
Als avondeten de langoesten gebakken in een beetje boter. Aardappeltjes, bleekselderietje, tomaatje, komkommer…. mmmmm!
Ik heb een enorme stijve nek gekregen. Te hard aan de peddels getrokken en dat twee dagen lang? Zou kunnen. Naar bed met een ibuutje en er maar het beste van hopen. Auauauauau!
Maandag 8 januari. We hebben weer geprobeerd een brood te bakken maar nu met maismeel. Totaal mislukt grrrr… dus we ontbijten met kräckers die nu wel ‘kräck’ zeggen door de truc om ze te toasten in de broodrooster! Verder is het een dagje van blog bijwerken en wat klusjes.
De lampjes aan de zaling van de achterste mast doen het beide weer en de controle van alle terminals van de verstagingen deze mast moet ook nog. Nogmaals proberen een brood te maken maar nu met ander meel (spannend want bijna klaar!) en blog-werk.
En ja gelukkig… het brood is gelukt. We zijn nu niet afhankelijk van de Kuna’s die soms wel maar dan weer niet komen om ons brood te bezorgen. En passant zitten we op de bank en maken een kiekje van het uitzicht door de ramen aan stuurboord! Palmen! 
Ons uitzicht vanuit het dekhuis. Palmen!
’s Middags gaan we met de K’dansjes en de TiSento’s snorkelen, iets voorbij BBQ eiland. Nog nét aan de binnenzijde van het rif is er een wat steilere, diepe wand van koraal. Het water is helaas niet helemaal helder.
Een zeeslang en wat gele visjes.
Karina en Gerard.
Bas en Agnes, Agnes fotografeert ondersteboven.
Het water is dan weer pis lauw en dan komt er weer een ijskoud (relatief) golfje binnenrollen. Brrrrr…. we gaan eruit! We varen met de dinghy's nog maar eens naar het rif achter ons eigen eiland waar Herbert en ik al eerder waren. Herbert, Gerard en ik wagen nog een snorkel-poging maar veel bijzonders zien we niet. Wél een lionfish die hier steeds vaker worden aangetroffen en die je rustig mag doden/vangen whatever. Hij hoort niet in deze wateren thuis en heeft te weinig natuurlijke vijanden. Je kunt ze eten maar vangen en schoonmaken is even een dingetje vanwege de scherpe en giftige stekels natuurlijk.
De lionfish hoort in deze wateren niet thuis.
We hebben een alcohol-loze dag met onszelf afgesproken. We hebben nog vissoep. Curry’tje als hoofdgerecht… serietje kijken… prima hoor!
Dinsdag 9 januari. Herbert staat op met een hele dikke onderarm die heel erg pijnlijk is bij aanraken. Een nachtelijk insect? Aanraking van het koraal de dag ervoor? Geen idee. Maar even aankijken en een antihistamine pilletje. Baadt het niet dan schaadt het niet.
We gaan er weer op uit met de kano. We zijn zo blij met dat ding! Je kunt er overal mee komen en vergeet even niet…. de excercise! We peddelen om Kalugirdup heen. Iets noordwestelijk ervan zien we iets dat op een wrak lijkt.
Nét te ondiep voor de kano.
En inderdaad, van dit schip is niet veel meer over? Wat was het? Een vissersboot? een jacht?
Roemloos einde op het rif bij Kalugirdup.
We kanoën terug, lunchen en even in de ruststand na deze fikse inspanning. We hebben beloofd de duikflessen van Gerard en Karina te vullen. Met het vullen van de flessen gaat het mis. De duikcompressor vraagt teveel stroom en dat lukt de generator niet dus alles gaat op tilt. Ooooo neeeee toch? Gelukkig krijgt Herbert de generator wel weer aan de gang maar het blijft hangen en wurgen met dat ding! De duikflessen moeten weer ongevuld terug naar de K’dans. Grrrrrr! Gelukkig gaan ze naar Colon en daar moeten ze eenvoudig weer te vullen zijn. De generator gaat al snel weer uit. Warm gelopen… misschien koelwater verloren? Dat gaat de schip morgen maar weer bekijken… maar we reserveren in gedachten alvast zo’n 7000 euro voor een nieuwe generator zodra we in Amerika zijn.
‘s Middags nog even zwemmen met de K’dansjes. Herbert zijn arm is nog wat meer opgezwollen. Auauauauau!
Au… mijn arm! ECHT wel dik!
Happy Hour is vandaag op de Zahree. We zitten nog niet of het gaat regenen. Alles naar binnen maar pffff… zo benauwd. Gelukkig wordt het weer droog en kunnen we weer naar het dek.
Met etenstijd verdwijnt iedereen weer naar het eigen schip en dat was precies goed getimed! Het begint nu even echt te gieten. Hahaaaaa! Nu kan eindelijk ons regenzeiltje zijn werk doen. In korte tijd hebben we ruim 50 liter water verzameld! Hup… in de tanks ermee! De regen is van korte duur en even later kunnen de ramen en luiken gelukkig weer open want het is snel warm en benauwd binnen.
Woensdag 10 januari. ‘s Nachts heeft mijn slimme schip een brainwave gehad! Het zou wel eens de condensator van de generator kunnen zijn die zorgt voor de verstoring van de verhouding tussen voltage en frequentie. Met opgewekte tegenzin en de moed der wanhoop verdwijnt mijn liefste weer in het ‘zwarte gat’. De condensator blijkt relatief makkelijk bereikbaar en heel toevallig heeft Herbert een reserve condensator van exact hetzelfde type die eigenlijk voor de pompen bedoeld is. Draaien en tadaaaa! Ineens is de verhouding weer bijna 50 Hertz en 228 Volt! Pessimisme en chagrijn maken voorzichtig plaats voor licht optimisme. Houden we voorlopig 7000 is ons zak? We durven het nog niet aan om de duikcompressor te gaan proberen.
Mijn allerliefste vriendinnetje Ans en haar tweelingzus Kitty zijn jarig. We bellen een tijdje met de Iridium telefoon. Heerlijk om Ans haar stem weer even te horen! We hopen dat het zo uitkomt dat ze naar de Cayman Islands kan komen of eventueel Cuba. De Umnyama komt al vrij vroeg binnenvaren en gaat in de buurt voor anker. Bijna weer compleet! Nu alleen de Agaathjes nog.
Maar eerst weer eens in de kano en nu snorkelen we bij het grote rif aan de zuidzijde van Kalugirdup. Eerst doen we dat nog aan de binnenzijde maar daar valt het wat tegen. Dan naar de buitenzijde waar weer zo’n steile wand is naar diep water. Hier is kleuriger koraal en veel meer vis.
Snorkelen aan de buitenzijde van het rif aan de zuidkant van Kalugirdup.
We krijgen het koud en terug gaat het weer! Kijk die bootjes eens mooi liggen! Vóór de Umnyama.
Onze ankerplaats in Cayos Holandes.
Tegen vijf uur is ook de Agaath weer present en hebben we een soort afscheidsborrel op de K’dans. Zij en ook de TiSento gaan morgen vertrekken. De K’dans gaat inklaren naar Isla Linton en zo gauw mogelijk achter internet aan om nieuwe apparatuur aan te schaffen ter vervanging van alles wat kapot ging na de blikseminslag in Cartagena. Overigens ligt voor ons een Australisch schip die in Griekenland blikseminslag hebben gehad. Ook heel veel kapot. Het gebeurt toch best wel af en toe… al is de kans erg klein. Maar hopen dat ons dat bespaard blijft maar sinds de K’dans getroffen is, luister ik toch met ‘argus-oren’ als er een bui nadert.
We verzamelen voor de Happy Hour en hebben het gezellig met 10 man/vrouw en 1 kind in de kuip bij Gerard en Karina. We snoepen van meegebrachte nootjes, ‘kleddertjes’ (visslaatjes of ei-slaatjes etc.) en drinken weer genoeg wijn en bier. Wij mogen vanavond ook blijven eten. Wat worden we weer verwend!
Tot morgen! Wij mogen blijven eten!
Voorlopig moeten we afscheid nemen van Gerard en Karina die ons zó dierbaar zijn geworden. We krijgen een hele lieve brief en ik heb bij het afscheid moeite om het droog te houden. We hopen dat de spullen snel geleverd worden en ze ergens bij Cuba weer bij ons aansluiten. Dag lieve Gerard en Karina, tot zo gauw mogelijk! 
Donderdag 11 januari. Gisteren is de groente-boot niet geweest. We hopen maar dat hij vandaag wel komt! Langzaamaan beginnen bepaalde zaken schaars te worden. Maar we kunnen elkaar goed helpen. De ene boot heeft nog wel wat reserve-eieren en boter (Agaathjes en K’dans voor ons), of gas (wij voor de Agaathjes) of gist dat nog werkt (wij voor de Umnyamaatjes).
Voor ons is het nu goed kijken wat het weer doet en hopen op dat ene mooie weergaatje om naar de Cayman Islands te zeilen. Maar voorlopig liggen we nog wel even prima hier, in de San Blas. Het is nog steeds rustig, iets onstabiel weer. Af en toe mag het regenen van ons (graag ‘s nachts!) om de watervoorraad op te toppen. En inderdaad; er komt een groenteboot maar die sjeest door naar de boten die bij BBQ Island liggen. Het is niet dezelfde wat grotere boot die we bij Green Island langs hadden en blijkbaar is de voorraad ook minder groot. Ook ligt er een grote driemaster in de baai die wel de meeste dingen gekocht zal hebben of zo. De Umnyama heeft het beter bekeken en springt in de bijboot maar al wat er verder komt die ochtend... GEEN groenteboot bij ons. Grrrrr! Nu hebben we echt wel een vers-situatie en de eieren en de margarine zijn bijna op wat toch een kleine ramp is op de Zahree als je gewend bent ELKE ochtend een eitje te krijgen van je lieve echtgenoot! Gelukkig hebben we de Agaathjes en de K’dans in de buurt waar we vaak wat van krijgen en waar we op onze beurt ook regelmatig iets aan afstaan. Zo helpt onze Hollands Karavaantje elkaar de Caribische winkel-winter in de San Blas door. De volgende keer dat we hier zijn gaan we ZEKER van tevoren een iets ander inkoop beleid toepassen!
We hebben nu ook te maken met maismeel waar donkere vliegjes in verschijnen. We gebruiken het toch en zien het maar als wat extra eiwitten of zo…. Op andere boten neemt de kracht van de gist af maar daar hebben we gelukkig nog een luchtdicht gloednieuw pak van dus broodbakken gaat prima! Ach… dit zijn zo onze kleine probleempjes van de dag…..
’s Middags gaan Herbert en ik langs de Agaath om samen op te peddelen in de kano’s. Melle is diep in slaap dus Donatien gaat alleen in de kano met ons op pad om Banedup te ronden. Een lekker tochtje over ondiepten waar we af en toe vastlopen en is het een beetje zoeken naar dieper water.
We hebben ook nog het plan om Tiadup te ronden maar er is een windje opgestoken en we moeten ertegen in om terug te komen. We keren bij dit merkwaardige ‘eiland’ van planten en plastic rommel, hout en nog veel meer.
Een ‘eiland’ van viezigheid.
Bah… wat de mens toch allemaal aanricht in de natuur! Bas en Donatien hebben dapper een opruimactie gestart op het vorige eiland waar ze waren. Een klein eilandje helemaal plastic-vrij gemaakt en daarna de fik erin. We zijn er echter niet zeker van dat er van dat plastic geen rare stoffen vrij komen die je dan weer vrijelijk in de lucht brengt en zo weer op land en het water terecht komen. Iemand die het weet of dit de minst slechte optie is?
We krabbelen langs de kustlijn van Banedup dat een beetje een lij vormt voor het choppy water nu we tegen wind in terug moeten. Aan de zuidzijde van Banedup rusten we even uit in het zand. Ook hier weer overal plastic rommel. Zo deprimerend! Sommige eilanden zijn nu zo’n beetje geannexeerd door Kuna’s die er een kleine business starten. Je kunt er op het strand hangen tegen betaling van een paar dollar maar dan is het wel schoongemaakt en wordt het onderhouden. Dan wordt weer wel de lage begroeiing weg gehakt wat weer slecht is voor het behoud van de vegetatie. Zo’n eilandje wordt dan veel kwetsbaarder voor zware winden. Je ziet ook wel eilandjes waar een mooie mix is van exploitatie en natuur. Daar waar het strand is, vaak aan de kop van zo’n eilandje is de onder vegetatie weg gehakt maar de rest is dicht begroeid. Dit lijkt mij wel een goede eigenlijk!
Even rust aan de zuidzijde van Banedup.
Wij gaan weer door langs het randje van Banedup tot we door het rif niet verder kunnen en steken dan de laatste paar honderd meter naar de ankerplaats tegen de wind in over. Donatien peddelt in haar eentje en moet flink aan de bak. Stoere meid!
Een rustige avond met matig gelukte rode kool met appeltjes en aardappel en niet zo lekker (understatement…) hacheevlees… het laatste blik van de Keurslager uit Nederland. Helaas… wat dit assortiment betreft kun je de ‘Keur’ er wel af halen, slager! Serietje, lekker lezen….zzzzzz! (maar één glaasje alcohol vandaag! Goed toch?).
Vrijdag 12 januari. We hebben ‘vaar’ overleg met de Agaathjes. Ik zit er al een paar dagen over in dat we nog niet ingeklaard zijn. Doordat het op één of andere manier niet meer mogelijk is om in te klaren in Porvenir, moet je nu helemaal naar Portobello of Linton Bay om dat te doen. Dat is 40 mijl de verkeerde kant op dus daar balen we enorm van. Een alternatief is om dan maar geheel niet in- en uit te klaren en dat pas weer te doen op de Kaaiman Eilanden. Natuurlijk is dit tegen de regels maar met een goed verhaal schijnt dat wel te lukken. Maar voor mij voelt dat niet goed. We willen ooit weer terug komen hier en wie weet sta je toch ergens in de boeken. Of worden we nét gecontroleerd door de coastgard die hier toch wel rondvaart. En dan natuurlijk nét als je de volgende dag zou willen vertrekken omdat er precies dat mooie weergat is van exact 5 dagen om naar de Kaaiman Eilanden over te steken. Nee… toch liever het spel volgens de regels spelen en die 400 dollar (zucht…) neertellen. We kunnen daar dan wel weer even goed boodschappen doen voor we vertrekken.
We besluiten deze dag samen te vertrekken. Aanvankelijk willen we nog een stukje terug varen, naar Canbombia (Morbedup). Dat is een ankerplek ietsje meer naar het oosten maar later stellen we onze plannen bij omdat we er bij de toenemende noordenwind die voorspeld is, swell verwachten. Het wordt Salardup, een groepje hele kleine eilandjes die door een enorm rif beschermd worden. We vertrekken nét voor de middag. De Umnyama gaat maar 4 mijltjes verderop en toetert ons uit. Misschien zien we ze niet meer omdat ze richting het Panama kanaal gaan.
Voor ons is het niet bezeild maar de Agaath gaat hoog aan de wind een heel eind onder zeil in de goede richting. Het is ruim 2 uur op de motor met nauwelijks zeegang dus ik zie nog kans van een half-mislukt maisbroodje iets lekkers onder de grill vandaan te toveren (tomaat, olie, knoflook, zout, peper en een plakje kaas).
Culinair hoogstandje onder de grill… gewoon onderweg!
Met een grote boog om riffen en ondiepten en de zon in de rug vinden we gemakkelijk de toegang tot de ankerplaats achter Salardup. Het is even zoeken naar een stukje met niet al te diepe ankergrond maar dan liggen wij en achter ons de Agaath weer prinsheerlijk rustig te dobberen en springen we gauw in de kano om Salardup te verkennen. We worden meteen verwelkomd door een jonge Kuna (Jerry schijnt hij te heten) die met een vriend een ‘restaurant’ runt. We kunnen er vis en rijst eten voor 10 dollar pp… zelf de drank meenemen! Gauw vragen of de Agaathjes ook willen. Ja hoor! Om 6 uur mogen we aanschuiven. Uit ervaring weten we al dat het een zeer eenvoudige maaltijd zal zijn. Groente bijvoorbeeld, dat moet je er niet bij verwachten.
We dobberen wat in het lauwwarme water, vooral om buiten bereik van de zandvliegen en kleine mugjes (no-see-ums) die zo klein zijn dat je ze met het blote oog nauwelijks kunt zien. Ze gaan dus ook dwars door muskieten netten heen en prikken toch heel gemeen. Je snapt niet dat die kleine krengen het lukt om door onze huid heen te bijten. Je ontloopt ze het beste door in de wind te blijven; daar houden ze niet van…
Even afkoelen en de see-no-ums ontwijken.
Dan gauw naar de boten om te douchen en om te kleden voor het ‘diner’. We gaan al wat eerder naar de wal. Er staat, heel schattig, een mooie tuintafel met 4 stoelen eromheen, speciaal gedekt voor ons! Eigen drankje ingeschonken, eigen gezellige lichtje op tafel…PROOST! We zijn geluksvogels!
Uit eten op Salardup, eigen drank meenemen!
Daar komt het eten al. De vis is wat droog maar smakelijk maar het is wel heel erg basic. De vis die Herbert en ik hebben lijkt zelfs de helft vanaf gesneden te zijn. Ze moesten zeker zelf ook nog wat eten hihihihi! Toch is het lekker en we zitten er geweldig! Het was nog wel even rennen naar de andere kant om deze foto te schieten met de nog nét zichtbare ondergaande zon. Mooi hè?
Ondergaande zon bij Salardup.
Dan is het stikdonker en met de anti-mug gloeispiraaltjes van de Agaathjes houden we het nog even vol. Tót Melle zegt dat ie naar de Agaath wil, lekker slapen!
We zitten helemaal goed! Melle wil wel naar bed!
Zelfde recept als veel avonden…. serietje kijken, stukkie lezen, slapen… uh…. het wordt weer een nacht met een gaatje! REGEN en rommelen in de verte. Nu hangt ons regenzeiltje niet. Het plenst ook even dus Zahree moet helemaal dicht (behalve het kajuitdeurtje gelukkig!). Maar ach… we kunnen uitslapen, gelukkig!
Zaterdag 13 januari. Het is voor het grootste deel van de dag een beetje somber. Maar zoals altijd blijft de temperatuur prima. We kopen een paar langoesten en dan begint direct het grote ‘killen’ en dat op de zo ongeveer nuchtere maag! Vanavond bij de Agaathjes langoest en vis op de Cobb én vissoep vooraf! Wel even een flink werkje altijd!
Herbert voelt zich wat slapjes maar ik wil graag kanoën dus zoek ik een enthousiaster iemand op de Agaath. Bas wil wel met me mee. We varen naar het meest westelijke eilandje, Agudup, dat er commercieel flink de gang in heeft.
Met Bas op pad in de kano.
Ook hier is de ondergroei helemaal weggekapt. Het zal ongetwijfeld in de hoeveelheid muggen schelen maar maakt volgens ons, het eiland kwetsbaar. Bij een flinke storm zullen de palmbomen veel makkelijker omwaaien. Je ziet ook best wel een hoop stammen zonder de toppen erin. Over het eiland verspreid zie je hutjes waar je kunt logeren. Heel basic maar vast heel leuk!
Een gezellige cabana die je kunt huren.
Ineens zien we de groenten boot liggen. Flinke hoeveelheden vers fruit, groente, eieren en bijvoorbeeld kip aan boord. We bedenken ons geen seconde en rennen naar de kano om een dinghy op te halen, geld en de boodschappentassen. Met Donatien en Melle snellen we als eerste van de geankerde boten de groenten boot tegemoet. Zal ons niet weer gebeuren dat we ernaast grijpen. Hahaaaaaa! Met een flinke hoeveelheid vitamines, eieren én kippen (met de koppen er nog aan, hu!) varen we terug naar Zahree en Agaath! Zo! We kunnen er qua voorraad weer even tegenaan!
’s Avonds hebben we weer een hele gezellige avond met heerlijke vis, groenten en aardappeltjes van de Cobb. Ik zweer het je: IK MOET OOK ZO”N COBB als we in Amerika zijn! Fotomomentje schiet er helemaal bij in. Stom!
Zondag 14 januari varen we 8 mijltjes westelijker naar Chichime. Onderweg regen en zelfs een stevige squall. We hebben af en toe de genua bij maar het meeste is teveel tegen de wind om te zeilen. De ankerplaats binnen de eilanden en de riffen is te druk en te krap dus we zoeken ons heil zuidelijk van het eilandje Uchutupu Dunmat. Meer geschikt voor de wat grotere schepen maar heel erg rolly omdat de swell lang het rif zijdeling aan komt rollen. We kanoën met de Agaathjes een beetje in de buurt en willen wel de vlag planten op dit hele kleine zandeilandje. Daartoe begint Melle direct met de zandauto op te hogen.
Bas en Melle ‘claimen’ dit piepkleine eilandje!
Melle gaat meteen aan de gang met de zandauto!
Dunmat wordt ook opgestuwd in de vaart der volkeren. Er is veel activiteit maar ook hier: een enorme hoop rommel; blikjes, flessen en andere troep. Ook naast en in hun eigen hutjes. Komt men er niet aan toe om op te ruimen? Heeft het geen prioriteit?
Een hangmat van een oude kano en uitzicht op de ankerplaats van Zahree.
Ook hier veel simpele cabana’s voor toeristen. Er is een restaurant. Er zijn wc’s, douches, zelfs wat verlichting!
Ik zeg: DOEN!
Je kunt er basketballen en zelfs ‘slacklinen’!
Moderniteit ten top! Slacklinen!
Achtergelaten door een onfortuinlijke zeiler:
Een gesneuvelde mast.
De Agaathjes en wij gaan ieder naar ons eigen schip. We kijken van een afstandje jaloers hoe ze heerlijk rustig liggen terwijl wij flink liggen te rollen. Pffff… we gaan een onrustige nacht tegemoet!
Maandag 15 januari. Voorlopig scheiden de wegen van Agaath en Zahree zich even. Wij gaan deze vervelende ankerplaats verlaten en hopen meer rust te vinden achter Isla Porvenir. De Agaath blijft een dagje liggen en is voornemens weer iets richting het oosten te zeilen om wat hoogte te winnen voor de oversteek naar de Kaaiman Eilanden. Op de genua zijn we in een uurtje achter Isla Porvenir waar we voor het eerst 3 keer opnieuw moeten ankeren voor de Rocna echt stevig in het zand ligt. Meer ketting steken deed de truc! Maar wél net voor we op de ankerplaats waren een tiental dolfijnen rond de boot. Eentje keek echt even boven water naar dat rare grote blauwe ding van ons….
Deze dolfijn keek echt even naar ons.
We gaan eerst met de kano naar een klein eilandje, Wichubhuala, iets ten zuiden van Porvenir. Het hele dorp is in rep en roer. Een groot feest is aan de gang en veel mannen zijn stomdronken. Het jaarlijkse chichi feest is aan de gang waarbij in zwarte broek en roze blouse gestoken mannen een soort toneelstukje opvoeren met 4 kommen chichi (een brouwsel van koffie en suikerrietlikeur….mierzoet!) en 4 vrouwen in hun mooie traditionele kleding de drank aangeboden krijgen. Het schijnt dat vrouwen dit maar één keer per jaar mogen drinken. Ik weet niet goed of we het echt wel goed begrepen hebben maar de vrouwen mogen normaal dus geen alcohol drinken. De heren daarentegen. Ga maar lekker zitten op het plein met je blikjes bier en krab nog eens even lekker een paar uurtjes aan je b……! De vrouwen doen het werk thuis, staan vaak in de winkeltjes, zorgen voor de kinderen, doen de was…. Tssssss!
Geldt natuurlijk niet voor álle mannen maar ik heb er toch wel heel veel gezien die erg in de hangstand stonden…..
We worden in de grote tent uitgenodigd en krijgen ook een kom. Ik ben klaar na 2 slokjes…brrrr… een soort dropwater. De grote dorpshut staat ook vol rook… zo houden ze de nare geesten op afstand. Toch heel leuk om er even wat van te zien. Foto’s maken lijkt me not done… dus helaas!
We worden ook nog uitgenodigd om ‘s avonds te komen kijken naar het dansen en zelfs mee te doen maar we schatten zo in dat ze dan helemaal onder tafel liggen van de alcohol dus gaan we naar Porvenir en wandelen daar helemaal omheen. Het is maar klein hoor! Het opvallendst is de landingsbaan want er wordt nog best regelmatig op gevlogen vanaf Panama. Maar niet op maandag blijkbaar!
Er komt toch niks aan! Moet je op Schiphol niet wagen!
Er is zelfs een museumpje op Porvenir maar dat is in deplorabele staat. Je dient wel even 5 dollar pp betalen voor verbleekte foto’s, soms zo bleek dat er echt NIETS meer op staat! Lachen! Buiten zitten drie mannen, aan de rum, aan… je raadt het misschien al… hun b…. te krabben! Hihihihihi! Ik denk dat we de enige bezoekers in MAANDEN zijn.
Kuna-museum.
Nog even zwemmen aan het strand en dan peddelen we naar de ankerplaats en gaan nog even een Nederlandse trimaran, de Yana van Trijnie en Henny bezoeken die net aangekomen zijn uit Portobello en een erg bumpy ride hadden. Wat een bijzondere boot! Ze hebben maar een paar knopen wind nodig en dan gaan ze zomaar 10 knopen. Daar durven wij niet eens van te dromen! Daarentegen is hun binnenruimte erg klein en moet de boot heel licht blijven dus hebben ze weer minder comfort. We wisselen gezellig informatie uit. We zullen ze verder niet gauw meer tegenkomen want ze gaan uiteindelijk, na de San Blas, door het Panamakanaal. We nodigen ze uit om na het eten bij ons op bezoek te komen maar zijn waarschijnlijk uitgeteld na de hele dag zeilen want we zien ze niet verschijnen. Jammer! Goede reis verder, Trijnie en Henny!
Hier eindigt het blog van de San Blas omdat we de dag erop naar het vasteland van Panama zullen zeilen.
Wanneer er weer een blog komt? Ik denk als we op de Kaaiman Eilanden zijn! Tot zo lang, veel leesplezier! En af en toe een mailtje naar ons… wordt erg op prijs gesteld hoor! Het kan zijn dat je een tijdje geen antwoord krijgt…. dan zitten we op zee of zijn buiten bereik van de moderne communicatie-middelen.
